კონრად ადენაუერი
(1876 - 1967)
კონრად ადენაუერი დაიბადა 1876 წლის 5 იანვარს. 4 დედმამიშვილთან ერთად ის საკმაოდ ხელმოკლე ოჯახში იზრდებოდა. 1894 წელს მან საბანკო საქმის შესწავლა დაიწყო, ხოლო შემდგომში, ფრაიბურგის, მიუნხენისა და ბონის უნივერსიტეტებში იურისპუდენციას სწავლობდა. კიოლნის სამხარეო სასამართლოს პროკურატურაში ასესორობის დროის ამოწურვის შემდგომ, იგი 1902 წელს კიოლნის ერთ-ერთ ადვოკატთა ბიუროში გადავიდა სამუშაოდ.
კონრად ადენაუერისათვის წარმომავლობამ და კათოლიკურმა აღზრდამ დიდი როლი ითამაშა და კათოლიკური შეხედულებების მქონე პარტიაში გაწევრიანდა. მისი პოლიტიკური კარიერა დაიწყო 1906 წელს, როდესაც მან ქალაქ კიოლნის მერიაში დაიწყო მუშაობა. სამი წლის შემდეგ იგი გადავიდა მერის მოადგილედ. მან პირველი მსოფლიო ომის დროს, როდესაც ქალაქს საკვებით მომარაგება დასჭირდა დიდი სიბრძნე გამოიჩინა. 1917 წელს კიოლნის მერი სახელმწიფო მდივნად გადაიყვანეს, ხოლო ადენაუერმა მისი თანამდებობა დაიკავა.
კარიერული წარმატების ფონზე, პირად ცხოვრებაში კონრად ადენაუერს პირადი უბედურებებიც დაატყდა თავს. 1916 წელს დაიღუპა მისი მეუღლე, რომელთანაც მას 3 შვილი ჰყავდა, თავად მან კი მძიმე ავტოავარიის შედეგად, სახე დაიზიანა და თვეობით მოუხდა საავადმყოფოებში ყოფნა.
ვაიმიარის რესპუბლიკის დროს, ადენაუერი გახლდათ ერთ-ერთი ძლიერი პოლიტიკური ფიგურა გერმანიაში. მან კიოლნი გადააქცია "დასავლეთის მეტროპოლიად". 1919 წელს კიოლნის უნივერსიტეტის გახსნა, კიოლნის ბაზრობის აღდგენა, ქალაქის ძველი გალავნის გასწვრივ რეკრიაციული ზონის მოწყობა, რაინზე პორტის გაფართოება, ახალი ხიდის მშენებლობა, ინდუსტრიული ცხოვრების განვითარება - ეს ყველაფერი მის სახელს უკავშირდება.
კონრად ადენაუერის პიროვნების პოლიტიკური მნიშვნელობა პრუსიის სახელმწიფო საბჭოს პრეზიდენტის თანამდებობაზე 1921 წლიდან 1933 წლამდე განსაკუთრებით წარმოჩინდა. ის თავისი ფედერაციული და ქრისტიანულ-სოციალური შეხედულებებით, ვაიმარის „სისტემის“ მოწინააღმდეგებს შორის მტრად განიხილებოდა. იგი, 1933 წელს, ნაცისტური მთავრობის ძალაუფლებაში მოსვლის შემდეგ, სწორედ ამიტომაც გადააყენეს თანამდებობიდან და გააძევეს მშობლიური ქალაქიდანაც.
ომისა და ნაციზმის წინააღმდეგ ბრძოლის პერიოდი ადენაუერმა თავის ოჯახთან ერთად, ბონთან ახლოს, პატარა ქალაქ რონდორფში გაატარა. ომში გამარჯვების შემდეგ, ამერიკელებმა 69 წლის ადენაუერი კვლავ დანიშნეს კიოლნის მერად. იმ დროს კიოლნი შედიოდა ბრიტანელების გავლენის ქვეშ. თანამდებობაზე დანიშვნიდან 3 თვის შემდეგ ადენაუერმა გააკრიტიკა ბრიტანული მილიტარისტული გავლენა, რის გამოც იგი გაათავისუფლეს თანამდებობიდან. ხოლო, მას შემდეგ, რაც გერმანიის მოქალაქეებს გაუუქმდათ პოლიტიკური აქტივობის აკრძალვა, 70 წლის კონრად ადენაუერი მთელი ძალით შეუდგა ქრისტიან-დემოკრატიული გაერთიანების (CDU) გაძლიერებას. პირველი მსოფლიო ომის მერე შემუშავებული და ნაციონალ-სოციალისტების მმართველობის პერიოდში გამოცდილი პარტიული პროგრამის წარმოდგენით, მან წარმოუდგენელ დროში მოახერხა პოლიტიკური კარიერის შექმნა პარტიაში. 1946 წლის 5 თებერვალს ის გახდა ჩრდილოეთ რაინ-ვეტსფალიაში, ხოლო, დაახლოებით ერთი თვის შემდეგ, ბრიტანეთის გავლენის ზონაში CDU-ს თავმჯდომარე. ოქტომბერში მან მთლიანად გადაიბარა CDU-ს ფრაქციის მართვა ჩრდილოეთ რაინ-ვეტსფალიის ლანდტაგში.
ადენაუერის კარიერაში დასავლეთ გერმანული სახელმწიფოს არსებობისათვის ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო მისი საპარლამენტო საბჭოს პრეზიდენტად არჩევა, რომელიც 1948 წელს, გერმანიის კონსტიტუციის შემუშავების მიზნით, მოკავშირეების მითითებით შეიქმნა. ამ თანამდებობაზე ყოფნისას ადენაუერმა დიდი დაფასება მოიპოვა მოსახლეობაში. CDU/CSU-ს ფრაქციების კანდიდატმა, 73 წლის ადენაუერმა გერმანიის ბუნდესტაგის არჩევნებში გაიმარჯვა და გერმანიის პირველი კანცლერი გახდა.
მის მიერ შემოღებულმა წესებმა ხელი შეუწყო დემოკრატიის ახალი საფუძვლის შექმნას. "ადენაუერის ერასთან" დაკავშირებულია: საგარეო პოლიტიკაში - სახელმწიფო დამოუკიდებლობის მოპოვება, თავისუფალ დასავლეთთან მჭიდრო კავშირები, საფრანგეთთან შერიგება და ევროპის ერთიანობა, ხოლო საშინაო პოლიტიკაში - დევნილებისა და ლტოლვილების დაბრუნება, სოციალური საბაზრო ეკონომიკის, როგორც ახალი ეკონომიკური წყობის განვითარება, სადაც ერთმანეთთანაა დაკავშირებული თავისუფალი კონკურენცია და სოციალურ-სახელმწიფოებრივი პასუხისმგებლობები. თუმცა, „გერმანული ეკონომიკური სასწაული“ შიდა სოციალური სტაბილურობის მიღწევის გარეშე წარმოუდგენელი იქნებოდა.
1957 წელს ბუნდესტაგის არჩევნებზე CDU/CSU-ს პარტიამ ადენაუერის ხელმძღვანელობით მიიღო ხმების აბსოლუტური უმრავლესობა. 1961 წელს იგი კვლავ აირჩიეს კანცლერად, ხოლო შემდგომ, შეთანხმებისამებრ, იგი გადადგა თანამდებობიდან. მან 1966 წელს ასევე დათმო ფრაქციის თავმჯდომარეობაც.
კონრად ადენაუერი 1967 წლის 19 აპრილს, 91 წლის ასაკში გარდაიცვალა. მსოფლიოში მას პატივი მიაგეს, როგორც პოლიტიკურ მოღვაწეს, რომელსაც უმადლის გერმანია თავისუფლებას, კეთილდღეობასა და სოციალურ უსაფრთხოებას. კონრად ადენაუერი დაკრძალულია რონდორფის მოკრძალებულ საოჯახო სასაფლაოზე.