Jednym Głosem - Polacy i Niemcy o rosyjskiej agresji na Ukrainę

Główne wnioski

• Polacy i Niemcy podobnie postrzegają zagrożenie ze strony Rosji w sferze militarnej, politycznej i gospodarczej. Po niemieckiej stronie to poczucie zagrożenia w wyniku rosyjskiej inwazji zdecydowanie wzrosło.
• Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w Polsce i w Niemczech wzrosło poczucie zagrożenia militarnego, a także politycznego i gospodarczego, ze strony Rosji. Obecnie poczucie zagrożenia militarnego ze strony Rosji jest zbliżone w Polsce (79%) i w Niemczech (74%).
• W porównaniu z lutym 2022 roku poczucie zagrożenia szybciej wzrosło w Niemczech niż w Polsce, w której jeszcze przed rosyjską inwazją na Ukrainę było ono na wysokim poziomie – 69%.
• Polacy najsilniej odczuwają ze strony Rosji zagrożenie militarne i polityczne, a nieco mniej – gospodarcze. Niemcy uważają, że Rosja jest w zbliżonym wysokim stopniu zagrożeniem dla Niemiec we wszystkich trzech obszarach.
• Poczucie zagrożenia ze strony Rosji jest w Polsce niezależne od preferencji politycznych – ogromna większość zwolenników wszystkich głównych sił politycznych uważa, że Rosja stanowi zagrożenie dla Polski.
• W Niemczech poczucie zagrożenia także dominuje w elektoratach wszystkich sił politycznych, przy czym widać dość istotne różnice w sile odczuwanego zagrożenia między zwolennikami głównych sił politycznych z jednej strony, a wyborcami partii Die Linke oraz Alternatywy dla Niemiec. Ci ostatni odczuwają to zagrożenie stosunkowo słabiej.
• Większość Polaków (58%) i Niemców (55%) jest zgodna, że zwiększenie wydatków na niemiecką armię wzmocni bezpieczeństwo Polski. Odsetek badanych deklarujących takie przekonanie wzrósł w porównaniu z wynikami badania z 2021 i 2018 roku.
• Prawie 90% Polaków (87%) i dwie trzecie Niemców (67%) uważa, że Rosja to kraj, na którym nie można polegać, należy się zatem uniezależnić od rosyjskich dostaw energii. Nieufność wobec Rosji jako dostawcy surowców energetycznych wzrosła wyraźnie zarówno w Polsce, jak i w Niemczech po rozpoczęciu działań wojennych przez ten kraj, jeśli porówna się uzyskane teraz wyniki z opiniami z lutego 2022 roku.
• Polacy i Niemcy zdecydowanie popierają działania rządów podjęte w reakcji na rosyjską napaść na Ukrainę. Największym poparciem w obu krajach cieszy się nałożenie sankcji gospodarczych na Rosję oraz przyjmowanie uchodźców. Niemcy częściej niż Polacy wyrażają wątpliwość w kwestii dozbrajania ukraińskiej armii oraz rezygnacji z otwarcia gazociągu Nord Stream 2. W Polsce, od lutego 2022 roku najszybciej wzrosło poparcie dla wysłania broni do Ukrainy, a w Niemczech – dla przyjmowania ukraińskich uchodźców.
• W Niemczech, po rosyjskim ataku na Ukrainę wzrosło uznanie dla polskiej polityki wobec Rosji, nie zmienił się jednak odsetek Niemców uważających polską politykę za zbyt „antyrosyjską”. Twierdzi tak jedynie co dziesiąty badany Niemiec, co nie potwierdza popularnego w Polsce przekonania, że Niemcy uważają Polaków za „rusofobów”.
• Zmiana w opiniach Niemców po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w porównaniu z ich ocenami przed tym atakiem jest wyraźna we wszystkich badanych obszarach.
• Reakcje na rosyjską napaść na Ukrainę są w Polsce niezależne od politycznych sympatii ankietowanych. Jest to sytuacja zupełnie wyjątkowa, ponieważ polskie społeczeństwo jest na ogół głęboko spolaryzowane w niemal wszystkich istotnych kwestiach politycznych i społecznych, także dotyczących Niemiec i ich polityki, co pokazują między innymi raporty z cyklu „Barometr Polska – Niemcy” z ostatnich lat.
• Także w Niemczech mamy na ogół do czynienia z konsensem większości sił politycznych, z którego wyłamują się jednak w wielu kwestiach zwolennicy Alternatywy dla Niemiec i (w mniejszym stopniu) partii Die Linke. Wyborcy tych formacji są na ogół wyraźnie podzieleni w swoich opiniach.
• Polskie i niemieckie reakcje na rosyjską agresję cechuje wyjątkowa, nienotowana wcześniej zbieżność nastawienia opinii publicznej obu krajów, przy czym zmiany umożliwiające zaistnienie takiej zbieżności nastąpiły bardziej po niemieckiej niż po polskiej stronie.