Atrakcyjność inwestycyjna Województw i Podregionów Polski 2015

Raport opracowany przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową we współpracy z Fundacją Konrada Adenauera

ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA WOJEWÓDZTW I PODREGIONÓW POLSKI 2015 R.

Dlaczego badamy atrakcyjność inwestycyjną?

Inwestycje są motorem wzrostu gospodarczego. Przyjmując optykę inwestora, poszukującego najkorzystniejszej lokalizacji, staramy się uświadomić aktorom regionalnego i lokalnego życia społeczno-gospodarczego, na co należy zwrócić uwagę, aby zwiększyć napływ inwestycji. Coraz ważniejsze jest, szczególnie na lepiej rozwiniętych obszarach Polski, aby zestaw oferowanych atutów przyciągał tych najbardziej pożądanych inwestorów – kierujących się nie tylko niższymi kosztami pracy, ale także wpisujących się w długofalowy plan rozwoju regionu, budujących wysokomarżową gospodarkę. Takie inwestycje zapewnią oczekiwany przez Polaków wyższy poziom wynagrodzeń. Coraz bardziej powinno więc nam chodzić o jakość pracy, a nie tylko o jej ilość. Zarządzanie atrakcyjnością inwestycyjną temu właśnie może służyć.

Znajomość mocnych i słabych stron własnego regionu, jak i potencjalnych konkurentów ułatwia wzmacnianie przewag w zakresie atrakcyjności inwestycyjnej, a także dokonanie świadomego wyboru w kwestii rodzaju poszukiwanego inwestora.

Co to jest atrakcyjność inwestycyjna?

Atrakcyjność inwestycyjna to korzyści, jakie oferuje dana lokalizacja inwestorowi. Korzyści te mają przede wszystkim wymiar finansowy – poprawiają rachunek ekonomiczny przedsięwzięcia, przez co zapewniają wyższą stopę zwrotu z inwestycji. Nie wszystkie atuty lokalizacji da się jednak bezpośrednio oszacować w kategoriach finansowych – chodzi np. o wizerunek inwestora, postawy lokalnej społeczności wobec inwestora czy warunki życia dla pracowników i ich rodzin. W praktyce lokalizacyjnej czynniki łatwe do zmierzenia i mające bezpośredni wpływ na wyniki finansowy wykorzystywane są jako kryteria pozwalające wyłonić krótką listę potencjalnych lokalizacji. W ostatecznym wyborze miejsca inwestycji większe znaczenie odgrywają czynniki pośrednie. Oczywiście, im zakres i charakter korzyści jest bardziej adekwatny do potrzeb inwestora, tym większa atrakcyjność danego miejsca.

Jak badamy atrakcyjność inwestycyjną?

Atrakcyjność badaliśmy dwutorowo. W przypadku województw dokonaliśmy ogólnej charakterystyki atrakcyjności inwestycyjnej, skupiając się na korzyściach uniwersalnych – istotnych niemal dla każdego rodzaju inwestycji. Charakteryzując z kolei podregiony, potraktowaliśmy oddzielnie korzyści poszukiwane przez inwestorów przemysłowych, usługowych i działających w dziedzinach zaawansowanych technologicznie.

Atrakcyjność inwestycyjna ma wielowymiarowy charakter. Aby go możliwie dokładnie odzwierciedlić, przeanalizowaliśmy kilkadziesiąt zmiennych, - będących podstawą dla oceny przestrzennego zróżnicowania poszczególnych korzyści lokalizacji, takich jak: dostępność transportowa, koszty pracy, wielkość i jakość zasobów pracy, chłonność rynku zbytu, poziom rozwoju infrastruktury gospodarczej i społecznej, poziom rozwoju gospodarczego, poziom bezpieczeństwa powszechnego. W zależności od rodzaju działalności gospodarczej nadano im różne wagi.

Jak interpretować wyniki badania?

Po pierwsze, ocena atrakcyjności ma charakter względny. Punktem odniesienia jest wartość średnia dla zbioru województw lub podregionów. To, że dla danej jednostki administracyjnej odnotowano wyniki gorsze niż w poprzednich edycjach raportu, nie musi oznaczać rzeczywistego pogorszenia atrakcyjności. Może to być efekt większej poprawy w innych regionach.

Po drugie, choć operujemy precyzyjnymi danymi, to w interpretacjach pomijamy drobne różnice w wynikach. Są one nieistotne. Z tego powodu zalecamy, aby nie przywiązywać zbyt dużej wagi do pozycji danej jednostki w rankingu. Znaczenie mają duże różnice w wartościach analizowanych wskaźników.

Po trzecie, nasza analiza nie wyczerpuje wszystkich istotnych aspektów atrakcyjności inwestycyjnej. Wynika to z niedostępności niektórych danych ilościowych lub trudności w kwantyfikacji i fragmentarycznym charakterze danych jakościowych. Uzyskane wyniki interpretować można zatem jedynie uwzględniając zakres i specyfikę wykorzystanych w analizie danych.

Po czwarte, nasze doświadczenie wskazuje, że wyniki raportu bywają nadinterpretowane. Podkreślamy, że prezentowane rezultaty tylko po części mogą służyć ocenie polityki inwestycyjnej jednostek samorządowych (mimo dysponowania słabymi obiektywnie atutami można i tak bardzo skutecznie przyciągać inwestorów). Nie należy więc wyników, w szczególności w odniesieniu do województw, traktować wprost jako recenzji działań poszczególnych samorządów wojewódzkich, w zakresie realizacji strategii rozwoju.

Jak i dlaczego zróżnicowana jest atrakcyjność inwestycyjna województw?

Wśród województw liderem atrakcyjności inwestycyjnej nadal pozostaje śląskie. Wysoka atrakcyjność inwestycyjna cechuje województwo mazowieckie i dolnośląskie. Grupę regionów o ponadprzeciętnej atrakcyjności tworzą województwa: małopolskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie, pomorskie i łódzkie. Wszystkie wymienione regiony zajmują wysokie lub przeciętne pozycje w większości aspektów atrakcyjności inwestycyjnej. Konfiguracja tych atutów jest jednak dość zróżnicowana, co odzwierciedla szczegółowe zestawienie.